Geboren te Kampenhout op 17 april 1878 als zoon van Maria Rosalia Portael (vader onbekend). Hij overleed op 24 april te Montigny-sur-Sambre (deelgemeente van Charleroi) in Henegouwen.

Hij tekende op 14 september 1892 als beroepsvrijwilliger bij het Belgisch leger voor een periode van 9 jaar, 9 maanden en 17 dagen. Gedurende deze diensttijd werd het bevorderd op 21 april 1894 tot korporaal, op 7 februari 1896 tot sergeant en op 9 november 1902 tot 1^ste sergeant. Op 31 mei 1903 werd hij tot 1^ste sergeant-majoor benoemd en tekende hij bij voor een periode van 2 jaar.
Tijdens de mobilisatie op 1 augustus 1914 werd hij als 1^ste sergeant-majoor toegevoegd bij het 1^ste Regiment Jagers te Voet. De oorlog was voor 1^ste sergeant-majoor Jan Portael van erg korte duur, vermits hij op 6 augustus 1914 gewond raakte en op 25 augustus door de Duitsers krijgsgevangene werd gemaakt en op transport werd gezet richting kamp Soltau, een Duitse deelstaat in de Duitse Nedersaksen, gelegen in Kreis Heidekreisen in de driehoek Hamburg, Bremen en Celle. Op 26 december 1918 kon hij terugkeren naar België en diende zich aan te melden bij het Centrum voor Oud-Militairen te Brussel. Daar tekende hij nog voor twee jaar legerdienst. Een gewoonte die zich herhaalde tot 27 augustus 1929, toen hij op zijn medisch rapport 'ongeschikt' meekreeg.

Na de oorlog werd hij door het Ministerie van Landsverdediging bedacht met de Zege- en Herinneringsmedaille, de gouden palm in de Kroonorde en het kruis als ridder on de Orde van Leopold II en één kwetsuurstreep.

Ter info:
Kamp Soltau was een militaire oefenterrein bij Hannover, dat in augustus 1914 leeg stond omdat de troepen aan het Frans-Belgische front streden. In de leegstaande paardenstallen en barakken kregen de gevangenen een onderkomen maar omdat ze in grote getale toestroomden was de voorziene ruimte snel ontoereikend. Dat betekende het begin van heuse concentratiekampen, waar duizenden krijgsgevangenen en burgers opgesloten waren. Het kamp van Soltau groeide uit tot een met prikkeldraad en wachttorens omgeven gevangenis van 71 houten barakken - door de gevangenen zelf gebouwd - wat de capaciteit op ruim 16.000 gevangenen bracht. In 1915 zouden er ruim 22.000 gevangenen hebben gezeten.