Documentatiecentrum - Volkskunde

De Geheimzinnigheid Rond de dood van Lucia Van Doren in Herent. (Anno 1750)

Uit de schepengriffie van Herent register 462.
bewerkt door J. Servranckx

Wegens de vele processtukken en de lengte daarvan is het onmogelijk alles letterlijk over te nemen, het zou ettelijke bladen in beslag nemen, het proces duurde ongeveer drie jaren.
Ook om de vele getuigenissen is het niet mogelijk de specifieke schrijfwijze over te nemen, wat wel spijtig is want nu is er veel van de sfeer van toen verdwenen.

Anthoon VAN DOREN pachter te Herent heeft minstens vier kinderen uit zijn eerste huwelijk met Clara ADAMS, waarvan Lucia geboren op 6 februari 1726 de jongste is, en minstens zeven kinderen met Elisabetha VANDEN SCHRIECK zijn tweede vrouw, waarvan Petronella geboren in 1748 zinneloos is.

Lucia VAN DOREN is als novice in het klooster van Cabbeeck bij Tienen, en gedraagd zich als een deugdzame religieuse, doch op 6 juni 1750 wordt zij "door een sottighijt bevangen" zo erg dat met assistentie van andere religieusen en knechten van het klooster moest vragen om haar met koorden aan handen en voeten vast te binden, waarna zij een aderlating kreeg, waarvoor men "dreij pieken " heeft moeten geven.

Lucia's vader en stiefmoeder worden verwittigd, dan zij hun dochter moeten komen terug halen, op 7 juli 's morgens vertrokkens zij met paard en schees naar Tienen, tegen den avond waren zij met Lucia terug thuis.

Verklaring van Petronella OVERLOOP 17 jaren meid bij Anthoon VAN DOREN:
Toen ik op zondag 2 augustus thuis kwam uit de vroegmis, waren mijn meester Anthoon VAN DOREN en zijn dochter Lucia in de keuken, waarop Anthoon VAN DOREN een stok uit een mutsaert trok en zijn dochter Lucia met geweld de trappen op duwde, naar haar slaapkamer, waarna hij de slaapkamerdeur met een koord toebond, waarna ik Petronella OVERLOOP naar de stal ben gegaan om de beesten te verzorgen, s'middags was Lucia niet aan tafel om te eten.

Verklaring van Elisabetha VAN STEENBEECK 21 jaren meid bij Anthoon VAN DOREN:
Regelmatig heb ik gezien dat mijn meester zijn dochter Lucia regelmatig met een stok of zweep sloeg en " haer qualijck tracteerde" zonder te weten waarom.

Nog dezelfde dag gaat Anthoon VAN DOREN bij Jan HENNES vragen om mee naar zijn huis te gaan, onderweg zegd VAN DOREN dat zijn dochter Lucia overleden is, en vraagt aan Jan HENNES om een kist te maken, de vader levert het hout en Jan neemt het hout mee naar huis zonder de maat te nemen van het dode lichaam.

Op 3 augustus rond 8 uur draagt Jan HENNES de kist naar het huis van Anthoon VAN DOREN op de bovenkamer, geholpen door de stiefmoeder word het lichaam van Lucia gekist, Jan HENNES heeft niet gezien of dat Lucia gekwetst was, wel heeft hij van zijn vrouw horen zeggen dat Lucia door haar vader "verongelukt" was.

Lucia word op 3 augustus 1750 begraven.

14 augustus 1750: Den Drossaert Lambertus DE FILLET,de schepenen Petrus HENNES, Henri SOETEMANS en Peeter MEULEMANS begeven zich naar het kerkhof om het lichaam van Lucia op te graven en "te visiteeren". Peeter ACKERMANS en Peeter GODTS dienaren van deze Baenderije maken de put open, die volgens Jan WILLEMS de koster 4 voet diep was, de twee mannen graven nog dieper, doch geen kist ! die is verdwenen.

Op 21 augustus 1750 s'morgens staat de kist terug op het kerkhof, den Drossaert geeft toelating de kist te openen, en het lichaam te laten "visiteeren" door dokter COPMAN en den chirurgijn J.S. CLUCKENS. Den dienaer Peeter ACKERMANS opent de kist en "daerinne bevonden een vrouw persoon heel swert van rottigheijt ende is deselve bij den voorschreven schepenen en de ommestaenders aensin geweest voor Lucia VAN DOREN ". De leerjongen van den chirurgijn verklaarde dat "het selve lichaem niet en conde gevisiteerd worde door dije het selve te roth was ".

De volgende getuigen werden verhoord:

Peeter VELONS 64 jaren oud heeft horen zeggen van de huisvrouw van Maximilianus VAN HOVE herbergier dat Lucia dood was, waarop PEETER geantwoord heeft "dat sij subiet moest gestorven sijn door dien dat hij deselve den dagh te voren nogh hadde sien tarwe binden" waarop eenige personen die in de herberg aanwezig waren verklaarden dat Lucia door haar vader dood geslagen was, en dat de vader haar heeft laten begraven gelijk een hond, wie dat juist gezegd heeft weet getuige niet meer.
Den zelfde getuigen heeft horen zeggen zonder nog te weten wie, dat Anthoon VAN DOREN zijn dochter heeft geslagen met een " haumes ende dan een stock heeft genomen en haer dan den rugstrangh ingeslagen " verder heeft getuige gehoord dat de zuster van Lucia aan haar vader Anthoon VAN DOREN vroeg waar dat bloed vandaan kwam op zijn kleren, waarop de vader de dochter zou geslagen hebben, verder weet getuige niets.

Hendrick HUYBRECHTS knecht bij Anthoon VAN DOREN verklaart dat hij op 2 augustus 1750 met andere knechten op het veld was om tarwe te binden, waarop Claudius VAN DOREN broer van Lucia kwam zeggen dat hij naar Veltem moest om het baarkleed te halen, omdat er thuis een lijk lag, toen getuige 's avonds thuis kwam lag Lucia op een weinig stro, Anthoon VAN DOREN heeft het laken opgelicht doch alleen het aangezicht van Lucia laten zien, verder weet getuige niets.

Claudius VAN DOREN broer van Lucia verklaard dat het feit dat de kist en het lichaam verdwenen waren, de slechte raad van de advokaat is geweest.

De volgende getuigen zeggen ongeveer allemaal hetzelfde:

Peeter HENNES 45 jaren redemaker

Jan VERHULST 28 jaren

Frans VAN BEVER 25 jaren

Frans MULS 29 jaren

Deze vier getuigen woonden ontrent het kerkhof maar hebben niets gehoord of gezien van ontgraven en van terug op het kerkhof zetten van de kist met het stoffelijk overschot van Lucia VAN DOREN.

Jan HOMANS 45 jaren van Herent

Peeter VAN DOREN broer van Anthoon wonende tot Sterrebeeck

Mattheys KERCKX 41 jaren geboren in Leuven schaapherder

Henri VAN HOVE 22 jaren paardeknecht

Andreas VANDE PLAS 20 jaren ex Campenhout paardeknecht

Deze drie laatste knechten bij Anthoon VAN DOREN weten van alles alleen van horen zeggen, maar weten niet meer door wie.

Anna Maria VAN ISCHOT 25 jaren huisvrouw van Jacobus MOMMENS herbergier

Antonia BEYENS priorinne van het klooster van Cabeeck

P. DARSCHUIM chirurgijn te Leuven

Het laatste stuk van het proces is gedateerd op 31.10.1752.

Is Anthoon VAN DOREN vrijgesproken of tot welke straf is hij veroordeeld hebben we niet kunnen achterhalen, ook niet wanneer hij overleden is, daar Herent geen overlijdens registers meer bezit, doch in de volkstelling van 1755 staat Elisabetha VANDEN SCHRIECK als weduwe van Anthoon VAN DOREN.