Documentatiecentrum - Volkskunde

De provisoor van de Abdije wil de boeren in de zak zetten (Anno 1751)

schepengriffie Nederokkerzeel register 4071, dd. 01.01.1751
bewerkt door J. Servranckx

Op heden desen 1 janij 1751 Comparerende voor mij openbaer Not. bij haere meijesteit Souveraine Raede van Brabant geadmiteert tot Cortenbergh residerende & ter presentie vande getuijgen hier ondergenoempt, in prpren persoone Engel Poets officier der prochie ende Heerlijckheijt van Nederockerzeel den welcke in dese founctie is geweest ontrent de 28 jaeren gebortigh en woonachtigh in't selve Nederockerzeel in ordine eerste attestant, Item Guilliam de Becker gebortigh ende ingesetenen der selve prochie out ontrent de 50 jaeren in ordine tweede attestant, Item Peeter van Gindertaelen gebortigh & insgelijckx woonachtigh binnen het selfde Nederockerzeel oudt ontrent de 40 jaer in ordine derde attestant, Item Jan Corbeel insgelijckx gebortigh ende woonachtigh binnen het voorschr. Nederockerzeel, oudt ontrent de 33 jaeren in ordine 4de attestant, Item ende finaelijck Geeraert Stroobants gebortigh van Campenhout ende woonachtigh ontrent de vijff jaeren binnen het voorschr. Nederockerzeel oudt ontrent 36 jaeren in ordine vijfde & lesten attestant; alles dewelcke voorschr. comparanten verclaeren dan enckel in faveur van institie sonder indictie ofte persuatie van iemand ter instantie & requisitie van Jacobus Stroobants cum suis waer te wesen, dat den eersten, den 2de, den 3de & 4de ten jaeren 1746 & 1748: present sijn geweest als als T. de Winter provisoor der abdij van St. Michiels op hun Casteel binnen t'selve nederockerzeel hunnen thienden publicquelijck verhuert ofte vercocht hebben, dat de vierden attestant opde selve publicque verhueringe maer en is present geweest ten jaere 1748 dat op den dagh van de verhueringe vande selven jaere 1748 den voorschreven heere provisor besigh sijnde om alsdan hunnen, thienden publicquelijck te verhueren int oproepen der selver niemand quamp in te mijnen, dat daerop den voors. heere provisor publicquelijck heeft geseght aende selven omstaenders ofte sij met den stemmen Duyvel beset waeren, vermits niemand der omstaenders die den perceelen verhuert wilden en quampt in te mijnen, dat op dit gesegh van der selven Heer provisor onder andere door de voorsch. requirante Jacobus Stroobants publicquelijck heeft geseght & geantwoort dat die huerders ofte Coopers bevreest waeren over de groote lasten die op de thiende souden comen uijt te gaen, dat daer op den voorschr. heer provisor opentlijck en publicquelijck heeft geseght dat die huerders nopende de lasten niet en moesten bevreest sijn wesende dat hij provisoor alle dese lasten op sigh was nemende degene in alles soude monteren boven de weerde van ses twintighste penningen de geene ten lest gepasseeren oorlogen op dese thiende soude mooge uijtcomen, als wanneer het is gebeurt dat de omstaenders hebben gehuert ofte gecoght gelijck geschiet was inde voorgaende jaeren 1746 ende 1747 ten uijtersten prij van deselve thiende gelijck oock geschiet is ten jaere 1749,dat het is gebeurt gelijck sij alle vijf attestanten voorders verclaeren dat sij hier ende daer onder hunne mede gemeijntenaeren hebben hooren roncken, al oft den voorschreven Heere Provisor buijten sijn publicque verclaeren de huerders ofte coopers met de voordere lasten ter weerde van ses XXe penning soude willen hebben belasten, is het voorders gebeurt dat de selve heere provisor de thiende sijnder voorschreven abdije ten jaer 1750 selfs heeft opgehaelt & aldaer geschuert & dat precis in eenen teijde de vruchten der aerde schoon ende abbundent stonden, merckelijck meer als die hebben gestaen t'sedert het jaer 1746: ende in eenen teijde ten selve jaere 1750 de thienden tot geen ses XXde penning en connen worden gequotiseert in alle de Lasten die dese thienden gelden moeten, voorders verclaeren sij allen attestanten oock waerachtigh te wesen dat den voorschr. heere provisor Compt te vercoopen aen d'omliggende afgesetenen niet tegenstaende hem genoegsaem bekent is dat alle d'ingesetenen over den natureen hunder landen het geheel gewasch hunder jurisdictie noodigh hebben tot het cultiveeren hunder landen etc voorders verclaeren sij alle vijf attestanten oock waerachtigh te wesen dat de voorschreven heer provisoor in sijne conditie heeft geëpprimeert ofte immers mondelinge besprocken dat hij aende Collecteurs van Nederockerzeel soude betaelen de dagh als prince Lasten ende dat sij huerders als voorseijt daer in maer en souden moeten Contribueren ten hooghsten ter weerde van ses XXe penning, ende dat het voor de meer rest soude hebbenin gestaen dat alle sij vijf attestanten niet en weten nochte oock niet en gelooven dat eenige thiende huerders t'sedert den jaere 1746 de pretensie Conditie buijten hetgene voorseijt souden hebben aengenoemen veel minder onderteeckent, gevende alle sij attestanten Redenen van wetenschap de gene resulterende sijn uijt dese hunnedeclatatiën ende voorders t'gene voorseijt alsoo te hebben present geweest, sien ende hooren sprecken hebben bereedt sijnde des aensocht te worden den geheelen inhout deser onder hunnen solemnelen eede te bevestige daer & alsoo, ende naer voorlesinge hebben sij daer bij gepersisteert & onderteeckent desen ut supra,
ter presentie van J.B. Goeyenaerts ende Ferdinandus de Deckens als getuijgen hier toe aensocht ende gebeden.

Enghel Poets
Gielliam de becker
D merck van peeter + van Gindertael verclaerende niet te connen schrijven
D merck van Jan + Corbeel verclaert insgelijckx niet te connen schrijven
Geeraert Stroobants
J.B. Goeyvaerts testis 1751
F. De Dekens
Mij present quod attestor G. Gansemans Notaris 7 janij 1751

Attestatie ende declaratie Door Engel Poedts, Guilliam de Becker, Peeter Van Gindertaelen, Jan Corbeel ende Geeraert Stroobants.

Verleden tot instantie van
Jacobus Stroobants cum suis.
over
Het verhueren der gronde vande abdije van Ste Michiels onder Nederockerzeel de Anno 1746 & 1747 jani 1751.
Op heden desen 16de januarij 1751

Comparerende voor mij onder geschreven als openbaer Notaris bij haere majetteit souvereijne raede van Brabant geadmiteert tot Cortenbergh residerende ter presentie van de geteuijgen hier onder genoempt in propren persoonen eerst Jan Verheijt oudt ontrent de 35 jaeren gebortight ende woonachtigh binnen de prochie ende heerlijckheit van Nederockerzeel; Item ten tweede Jan Van Herschot out ontrent 35 oft 36 jaeren Insgelijcx gebortighh ende woonachtigh binnen de voorschr. prochie van Nederockerzeel in ordine tweede & lesten attetestant alle welcke voorschr. Comparanten verclaeren sonder inductie ofte persuatie van Iemandt dan enckel in fauveur van Institie Ter instantie en requisitie van Cornelis Van Hamme ende Jan Goossens Cum suis waerachtigh te wesen dat den 2de attestant te jaere 1746: 1747 & 1748 present is geweest als den Heere provisor Fr. De Winter provisoor der andije van St. Michiels op hun Casteel binnen het voorschr. Nederockerzeel hunnen thienden publiecquelijck verhuert ofte vercoght hebben dat den voorschr. eerste attestant op den selven publiecque verhueringhe maer present en is geweest ten jaere 1746 ende 1747 ende 1748 dat op den dagh van de verhueringhe vande voorschr. jaere 1748 alswanneer den voorschr. Heer provisoor besigh sijnde om hunne thienden te verhueren den voorschr. attestant het oproepen der selve xde door den voorschr. heer provisoor hebben hooren vraegen aen de omstaenders ofte sij stom waeren om redenen niemand de thiende in parceelen en quamp onmeinen, dat op dit gesegh vande selve Heere provisoor onder andere door jacobus Stroobants publiquelijck heeft geseght ende geantwort, dat die huerders ofte coopers bevreest waeren over de groote lasten die op de thiende soude Comen uijt te gaen, dat daer op den voorschr. Heere provisoor opentlijck ende publicquelijck heeft geseght, dat die huerders nopende de lasten niet en moesten bevreest wesen, dat hij Provisoor alle dese lasten op sigh was nemende, de gene in alles soude monteren boven de weerde van ses twintighste penninck, de gene ten leste gepasseerde oorloge op dese thiende soude moege uijtcomen, alswanneer het is gebeurt dat de omstaenders hebben gehuert ofte gecoght geh: geschiet was inde voorgaende jaeren 1746 ende 1748 ten uijttersten prijs vande selve thienden gelijck oock geschiet is ten jaere 1749, dan het is gebeurt geh: dat sij attestanten voorders verclaeren, dat sij hier ende daer onder hunne mede gemeijntenaeren hebben hooren roncken, al oft den voorschr. Heere provisoor buijten sijnen publicque verclaeren de huerders ofte coopers met voordere lasten als ter weerde van ses XXe penninck soude hebben willen belasten, dat den voorschr. heer provisoor sonder dat sij attestanten precies het jaer connen seggen, heeft verhuert sekeren weijck der thiende aen eenen afgesetenen onder andere aen Jan de Wolf innegesetene der prochie van Campenhout woonende ontrent het Casteel van Wilre aldaer, als wanneer eenen der ingesetenen der voorschr. Prochie van Nederockerzeel met naeme Stephanus Verhoeven den voors. weijck verdiert ofte afgehooght ende behouden heeft sonder dat sij attestanten precis connen seggen voor wat somme den voors. Verhoeven den selven weijck behouden heeft, voorders verclaeren sij attestanten oock waerachtigh te wesen, dat den voors. Heere provisoor in sijne conditie heeft geexprimeert ofte immers mondelinge besprocken, dat hij aende de collecteurs van Nederockerzeel soude betaelen de dorps als prince lasten ende soo dat sij huerders als waerheijt daerin maer en souden moeten Contribueren ten hooghsten ter weerde van ses twintighsten penning, ende dat hij voor de meer reste soude hebben ingestaen, dat sij attestanten niet en weten nochte oock niet en gelooven dat eenighe thiende huerders t'sedert de jaere 1746 de pretentie Conditie buijten het gene voorseijt hebben aengenoemen, veel min onderteeckent, gevende sij attestanten Redenen van wetenschap t'gene resulteerde sij uijt hunne voors. declaratie, ende voorders t'gene voorseijt alsoo hebben present geweest, sien & hooren & maecken gereedt sijnde des aen soecks worden den geheelen inhout dreser onder hunnen solemnelen eede te bevestighe daer ende alsoo, ende naer voorlesinge hebben sij daerbij gepersisteert ende onderteedkent desen ut supra ter presentie van Sr. J.B. Goijvaerts ende P. Heijle, als getuijghe hiertoe aensocht ende gebeden.

Dit is het merck + van Jan Verreijt verclaerende niet te connen schrijven.
Dit is het merck + van Jan Van Ierschot verclaerende insgel. niet te connen schrijven.
J.B. Goeijvaerts testis 1751
P. Heijlen 1751.
Mij present quod attestor G. Gansemans Nots. 16 annij 1751.
Attestatie verleden door Jan Verreijt, ende Jan Van Ierschot
Ter instantie van:
Cornelis Van Hamme cum suis, over
De Verhueringhe der thiende van Nederockerzeel der abdije van St. Michiels, den anno 1746 ende 1747.